ALFONSİNA STORNİ (1892-1938)

alfonsina2 29 Mayıs 1892 yılında, İsviçre’nin İtalya bölgesinde, İtalyan ve İsviçreli bir anne babadan doğdu. Aile 1896 yılında Arjantin’e taşınıp bira üreticiliğine başladı. 1900 yılında işlerin kötü gitmesi nedeniyle baba bunalıma girdi ve kendini alkole verdi. Storni 12 yaşında çalışma hayatına atılmak zorunda kaldı. Bir fabrikaya girerek evine ekmek getirmeye başladı. 1907 yılında baba öldükten sonra annesi varlıklı bir adamla yeniden evlenince Storni de üzerinden para kazanma sorumluluğunu attı. 14 yaşında, bir gezici tiyatro topluluğuna katıldı ama bir yıl sonra sık sık yolculuk etmek yaşam biçimine uymadığı için topluluktan ayrıldı. Öğretmen okuluna kaydını yaptırdı. 1910 yılında diplomasını aldıktan sonra Rasario kentinde öğretmenlik yapmaya başladı. Evli bir adama aşık olup hamile kalması hayatında önemli bir dönüm noktası oluşturdu. Yaşanacak skandaldan korkup Buenos Aires’e kaçtı.1912 yılında oğlu Alejandro Alfonso doğdu. Tek başına bir anne olarak ayakta kalma çabasıyla çok sayıda değişik işe girip çıktı. Daha çok kadın dergilerinde yayımlanan şiirlerindeki feminist duyarlılık bu yıllarda filizlendi.

İlk kısa öyküleri 1914 yılında, ilk şiir kitabı ise 1916 yılında yayımlandı. Kişisel deneyimlerinden esinlenerek yazdığı şiirlerde modern kentlerdeki kadınların sorunlarını ve savaşını cesur bir dille anlattı.  Kadın erkek eşitliğini savundu. Erkek egemen bir toplumda kadının sesi oldu. Şiirlerinin izleğini daha çok aşk ve ölüm oluşturdu. Önceleri geleneksel kalıplar içinde ölçülü uyaklı şiirler yazan Alfonsina zaman içinde serbest dizeye yöneldi.  Ülkenin en önemli iki ödülünü kazandı. 1920’lerde artık Latin Amerika’nın önde gelen şairleri arasındaydı.alfonsina4

Storni’nin 1916 yılında yayımlanan  ilk şiir kitabı La inquietud del rosal (Gül Ağacının Tasası). Ancak hem şairin kendisi hem de eleştirmenler bu kitabın başarısız bir kitap olduğu konusunda görüş birliğine vardılar. Kadın sorunlarına eğildiği sonraki üç kitabındaki şiirler –El dulce daño (1918, Tatlı Hasar)Irremediablemente (1919, Çaresizce) ve Languidez (1920, Bitkinlik) – geniş bir okuyucu kitlesi tarafından ilgi gördü ve Storni’nin yirminci yüzyılın önde gelen Latin Amerikan şairleri arasında yer almasını sağladı. Bu kitapları Ocre (1925, Aşı Boyası) ve Poemas de Amor (1926, Aşk Şiirleri) izledi.

1930-1934 yılları arasında Avrupa’ya yolculuklar yaptı. İspanya’da avant-garde hareketine katıldı. Lorca ile tanıştı. 1934 yılında yazdığı  Mundo de siete pozos (Yedi Kuyulu Dünya)’da serbest dizeye yöneldi.  Bu kitapta Alfonsina insan aklını yedi kuyulu bir dünya olarak tanımladı, ölümü ve yabancılaşmayı konu edindi. Duygu ve düşüncelerini gerçeküstü, düşsel, parçalı bir dille ifade etti. Son şiirlerinde sıklıkla kullandığı deniz imgesiyle intiharının ipuçlarını vermişti.

Ölümünden sonra yayımlanan Mascarilla y trébol (1938; Maske ve Yonca)  geleneksel sone ölçüsüyle ama uyaksız, deneysel denebilecek şiirlerden oluşuyordu.  Karanlık, gizemli, metafizik “anti-sone”lerdi bunlar.  Latin Amerikan edebiyatında modernizmden postmodernizme geçiş dönemine rastlayan yıllardı. Şiirindeki deneysel biçim arayışları ve anlam belirsizlikleri nedeniyle okur sayısı gittikçe azaldı.

1928 yılında sürüklendiği bunalımı 1935 yılında yakalandığalfonsina3ı meme kanseri izledi. Aldığı tedavi olumlu yanıt vermedi. Hayatının son yılları kanser acıları ve bunalım içinde geçti. En yakın iki arkadaşının intiharından sonra Alfonsina Storni 46 yaşında, 25 Ekim 1938 tarihinde denize doğru yürüdü ve bir daha geri dönmedi.

 

Not: Alfonsina Storni’nin şiirleri Tozan ALKAN çevirisi ve DENİZE DOĞRU adıyla Türkçede ilk kez MedaKitap tarafından yayımlanıyor.

1 Eylül 2016 da Kitapçılarda ve internetteki kitap satış noktalarında!

 

graficzny.com.pl

 

YAZAR: medakitap

mm

Check Also

“TANRI VE KRAL İNDRA” ÜZERİNE BİR DENEME – SEDA ZENGİN

Yabancı, yabancı, gitme ve beni bırakma* paradesee jaana nai परदेसी जाना नै     . …

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir